34
Алцхајмеровата болест, која погодува милиони луѓе ширум светот, се одвива во две различни фази, според ново истражување кое за прв пат детализираше како напредува разорната болест. Научниците сега веруваат дека можеби ќе имаат шанса да ја „фатат“ болеста во раните фази – децении пред да се појават првите симптоми – што може да биде од клучно значење за развивање третмани кои го спречуваат развојот на болеста.
Истражувањето објавено во престижното списание Nature Neuroscience открива дека Алцхајмеровата болест започнува многу пред симптомите да станат очигледни. Во првата фаза на болеста, во мозокот се случуваат суптилни промени, вклучувајќи воспаление и губење на одредени видови мозочни клетки кои ги штитат невроните. Овие промени не предизвикуваат видливи симптоми, туку создаваат основа за последователен брз напредок на болеста.
Научниците од Универзитетот во Вашингтон проучувале повеќе од 3,4 милиони мозочни клетки од делови од мозокот поврзани со јазикот и меморијата. Токму овој дел од мозокот, познат како среден темпорален гирус, често е првиот што е засегнат кај пациентите со деменција.
Втората фаза на Алцхајмеровата болест е онаа која предизвикува масовна смрт на мозочните клетки и акумулација на протеински плаки. Овие наслаги го задушуваат здравото мозочно ткиво и доведуваат до брзо губење на меморијата, говорот и другите когнитивни способности.
Д-р. Ричард Ходес, директор на Институтот за стареење, кој го финансираше истражувањето, вели дека наодите „фундаментално го менуваат нашето разбирање за тоа како Алцхајмеровата болест го оштетува мозокот“. Овие нови наоди ја отвораат вратата за развој на нови третмани кои би можеле да ја запрат болеста пред да ја достигне оваа критична фаза.
Научниците веруваат дека постои клучен временски период помеѓу првата и втората фаза на Алцхајмеровата болест, во која би било можно да се запре болеста. Со фокусирање на суптилните промени во првата фаза, истражувачите би можеле да развијат третмани кои ќе го заштитат мозокот и ќе го спречат брзиот когнитивен пад.
Посебно изненадувачко откритие беше дека инхибиторните неврони, клучните клетки за контролирање на мозочните импулси и вниманието, беа меѓу првите кои беа погодени. Научниците открија дека воспалението на мозокот во раните фази на болеста ги уништува овие клетки, што би можело да биде клучно за развој на терапии кои би ги заштитиле.
Д-р. Џон Нгаи, директор на Институтот за мозок, додаде дека „ова ново знаење ќе им помогне на научниците и производителите на лекови ширум светот да развијат дијагностички и терапевтски методи насочени кон одредени фази на Алцхајмеровата болест“.
Според Здружението за Алцхајмерова болест, околу седум милиони Американци во моментов живеат со оваа болест, а се очекува тој број да порасне на 13 милиони до 2050 година. Поради стареењето на населението, Алцхајмеровата болест станува се поголем јавно здравствен проблем.
Иако науката сè уште истражува што предизвикува Алцхајмерова болест, ова истражување нуди нова надеж во борбата против оваа разорна болест. Истражувачите се надеваат дека ќе можат да развијат третмани кои ќе ја запрат болеста во раните фази, пред значително да го оштети мозокот.