Убиството во Техеран на политичкиот водач на Хамас, Исмаил Ханија, за кое палестинската милитантна група го обвини Израел, ја разоткри длабочината на израелската пенетрација во исламската република, велат аналитичари.
Ханија со седиште во Доха, кој ден претходно присуствуваше на инаугурацијата на новиот ирански претседател, Масуд Пезешкијан, беше убиен рано утрово во резиденција во северен Техеран, според иранската Револуционерна гарда.
Израел, кој обично ниту ги потврдува ниту негира тајните операции во странство, одби да коментира.
Деталите за тоа како Ханија е убиен остануваат несигурни, при што иранската новинска агенција Фарс вели дека тој бил погоден со „проектил од воздух“, што покрена шпекулации за можен напад со проектил или дрон.
Аналитичарите сметаат дека нападот е голем неуспех на разузнавачките служби на иранските служби и длабоко вознемирувачки развој на иранското раководство, особено во време кога безбедноста би била засилена поради приливот на гости за инаугурацијата.
Неколку часа пред да биде убиен, Ханија имаше средба лице в лице со иранскиот врховен лидер ајатолахот Али Хамнеи.
-Тоа што Иранците не беа во можност да го запрат овој атентат е многу срамно за Иран, рече Агнес Левалоа, заменик-претседател на парискиот Институт за истражување и студии за Медитеранот и Блискиот Исток (IREMMO).
Но, убиството на Ханија е само последниот во низата напади за кои се верува дека ги извршил Израел во Иран.
Долго време се верува дека Израел извршил диверзантски операции преку својата шпионска агенција Мосад во Иран, која одбива да го признае Израел, предизвикувајќи прашања за тоа како се чини дека може да добие толку детални разузнавачки информации.
-Ова е потврда за нешто што сите одамна го знаеме: длабокиот степен на пенетрација во иранските безбедносни служби од страна на Израел“ рече Араш Азизи, виш предавач на Универзитетот Клемсон во САД.
За разлика од военото раководство на Хамас, Ханија беше фигура релативно видлива во јавноста, патувајќи во странство, вклучително и во Турција, каде што имаше разговори со претседателот Реџеп Таип Ердоган, вклучувајќи го и состанокот неодамна во април.
-Знаеме дека Израелците имаат шпиони, а со тоа и разузнавачки информации во Иран. Овој атентат покажува дека целиот израелски разузнавачки систем е многу добро развиен за да ги има сите информации и затоа дозволува започнување на ваков тип на операција., рече Левалоа.
Најпознато, според „Њујорк тајмс“, врвниот ирански нуклеарен научник Мохсен Фахризадех бил убиен во 2020 година од страна на Мосад користејќи автоматско оружје што бил составен блиску до неговиот дом од нивни агенти.
Според истиот весник, бројот два на Ал Каеда Абдула Ахмед Абдула, познат како Абу Мухамед ал-Масри, бил застрелан во Техеран од двајца атентатори на мотор во август 2020 година, во напад од израелски оперативци по налог на САД.
Тековниот циклус на тензии започна по нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври, проследен со израелската бомбардирање во Појасот Газа.
Израел одговори на првиот директен напад на Иран на негова територија со тоа што, наводно, во април нападнал радарски систем на ракетниот одбранбен систем С-300 доставен од Русија во централен Иран.
Потеклото на тој напад не е сосема јасно, но вклучуваше најмалку еден проектил истрелан од воен авион надвор од Иран и мали нападни беспилотни летала познати како квадкоптери кои можеа да бидат лансирани од внатрешноста на самиот Иран и беа насочени кон збунување на воздушната одбрана, се вели во извештаите.
Според некои медиуми, вклучително и телевизискиот канал Иран Интернешнл, израелските агенти дури ги фатиле и испрашувале Револуционерната гарда во Иран за да добијат разузнавачки информации.
Имаше и сомневања, по мистериозните експлозии околу чувствителните локации, дека Израел веќе извршил напади со беспилотни летала во Иран, но тоа никогаш не е потврдено.
Убиството на Ханија, исто така, дојде откако Израел во вторникот нападна упориште на Хезболах во јужен Бејрут.
-Оваа операција покажува дека Иран не можеше да ги обезбеди гостите на врховниот лидер и претседателот, рече Хасни Абиди, директор на Центарот за студии и истражувања за арапскиот свет и Медитеранот (ЦЕРМАМ) со седиште во Женева.
Тој рече дека природата на нападот покажува дека Израел мора да има „исклучително прецизни информации“ за локацијата и движењата на Ханија.
