144
Хроничната опструктивна белодробна болест (ХОББ), од која, меѓу другото, боледуваше пејачот Бора Ѓорѓевиќ, е едно од најчестите белодробни заболувања, чија основа е стеснување на дишните патишта – бронхијална опструкција.
Хроничната опструкција на белите дробови се манифестира со специфични симптоми како што се отежнато дишење, кашлање и искашлување, како и свирење во градите. Експертите велат дека доколку пациентот кашла и искашлува три месеци годишно во текот на последните две години, постои сомнеж дека боледува од оваа болест. Споменатите тегоби најчесто се придружени со чувство на недостаток на воздух, кое со текот на времето може да се влоши до тој степен што пациентот не може да ги извршува ниту основните животни активности.
Зборот хронична значи дека болеста не поминува, опструктивна значи дека протокот на воздух во дишните патишта е делумно блокиран, зборот болест значи болест, а белите дробови значи дека се случува во белите дробови.
Пациентите со ХОББ имаат помали отвори на дишните патишта. Помалку воздух навлегува во нив бидејќи ѕидовите на дишните патишта се задебелени и отечени, дишните патишта се компресирани под влијание на малите мускули кои ги опкружуваат и во нив се создава слуз што пациентот го искашлува.
ХОББ најчесто ги погодува пушачите или поранешните пушачи, луѓето кои живеат во куќи со многу гасови (согорување во печки за загревање на просторијата) или оние кои работеле на места каде има многу прашина и чад. Повеќето пациенти со ХОББ се постари од 40 години, но и помлади може да се разболат. Луѓето кои страдаат од ХОББ се жалат на кашлање и искашлување на лигав или „валкан“ спутум, отежнато дишење, гушење, отежнато дишење при физички напор и им треба подолго време за да закрепнат од настинка. Како што болеста напредува, поплаките стануваат се поизразени. Повеќето пациенти доцнат доаѓаат на лекар и мислат дека кашлицата е нормална појава поради пушењето.
Како да се лекува хроничната опструктивна белодробна болест?
Кога ќе контактираат со лекар кој ќе ја дијагностицира вистинската природа на болеста, пациентите добиваат совет за понатамошен третман:
– откажување од пушење (најважниот и најдобар начин да им помогнете на белите дробови);
– избегнување места каде се пуши, каде има чад и мириси што ве мачат;
– проветрување на собите во станот;
– редовно земање лекови и
– редовни вежби за дишење.
За третман на ХОББ се користат лекови кои ги елиминираат симптомите со проширување на дишните патишта, смирување на воспалението и инфекцијата, а доколку е потребно и други лекови за зајакнување на јачината на срцевиот мускул. Исто така, дозирани аеросоли, т.н пумпи со кои лекот се внесува со вдишување (инхалациски).
„Тоа е најдобра, најкорисна и најмалку штетна форма на терапија бидејќи лекот директно делува на заболениот орган, се дава мала доза, симптомите брзо се елиминираат и нема несакани ефекти. Треба да се нагласи дека е заблуда дека пумпите се штетни затоа што наводно создаваат навика и делуваат негативно“, објаснуваат на веб-страницата на Институтот за белодробни заболувања на Војводина, додавајќи дека за време на епидемија на грип и респираторни инфекции, на пациентите им се препорачува вакцинација.
„Во напредната фаза на болеста, кога кислородот во крвта е значително помал, на пациентите кои ги исполнуваат условите им се препишува долготрајна кислородна терапија во домашни услови (ДОТ). Тоа вклучува употреба на кислород преку уред наречен кислороден концентратор во домашни услови. Така, пациентот е на постојана терапија со кислород (најмалку 16 часа на ден), а има помала потреба од болничко лекување. ХОББ е болест која секоја година зафаќа се повеќе луѓе и претставува голем здравствен и социо-економски проблем, па затоа превенцијата во смисла на откажување од пушење е најдобриот начин за намалување на зачестеноста на оваа болест“, додаваат од Институтот.
