Празничната атмосфера полека ја освојува целата планета. Еуфоријата за купување подароци веќе започна и сите сме се поблиску до тој важен настан – дочекот на Новата година.
Без разлика дали патувате или планирате вечера во вашиот дом, со семејството и пријателите, веројатно имате некоја новогодишна традиција која ја цените и ја следите. Во целиот свет, луѓето ја дочекуваат промената на календарот со уникатни обичаи кои ја отсликуваат нивната култура. Бразил, Тенерифе, Јапонија, Финска, во земјите на сите континенти радосно и со многу очекувања се збогуваат со старата и ја чекаат Новата година. Издвоивме неколку автентични и интересни новогодишни ритуали кои се задолжителен дел од новогодишната атмосфера, 31 декември на полноќ.
Колумбија – со куфер во Нова Година
Колумбијците имаат многу интересни традиции по повод новогодишната ноќ, а еден од нив е носењето празни куфери низ населбата каде што живеат. Сакајќи да патуваат што е можно повеќе во годината што претстои, луѓето во Колумбија едноставно одат по улица со куфер во рака.
Во колумбиските домови на новогодишната ноќ постои уште еден симпатичен ритуал наречен агуеро. Имено, под креветот на секој член од семејството се ставаат три компири – еден излупен, еден кој што не е излупен и третиот делумно. Точно на полноќ секој треба да затвори очи и да фати компир, а во зависност од тоа кој ќе го избере, може да очекува година на среќа, финансиски проблеми или комбинација од двете.
Данска – „скокање во јануари“
Жителите на Данска ја дочекуваат Новата година со фрлање стари чинии и чаши на вратите на семејството и пријателите за да ги избркаат злите духови. Исто така, тие имаат прилично детска традиција – се качуваат на столици и заедно скокаат од нив точно на полноќ, со надеж дека на овој начин со многу среќа ќе „скокнат во јануари“.
Финска – лиење калај
Финците имаат необичен новогодишен ритуал каде што истураат стопен калај во сад со вода и потоа ги толкуваат формите што металот ги добива откако ќе се стврдне. Во Финска се верува дека срцето или прстенот предвидуваат брак и љубов во Новата година, бродот е навестување за патување, а свињата е знак дека ќе има многу храна.
Шкотска – палење оган
За време на новогодишната прослава во Шкотска, низ целата земја се практикува „првиот чекор“. Кога часовникот отчукува полноќ на 31 декември, луѓето ширум земјата почнуваат да одат во домовите на своите најблиски за први да го преминат нивниот праг и да донесат среќа. Шкотите веруваат дека ќе имаат најмногу среќа во Новата година ако прво во нивната куќа влезе темнокос маж. Тоа е затоа што овие мажи традиционално носат подароци како виски, колачи, јаглен и сол, симболи на просперитет. Оваа интересна традиција потекнува од времето кога Шкотска била нападната од Викинзите, па човекот со светла коса на вратата претскажал неволја! Неговата спротивност, темнокос маж, станал симбол на среќа и успех.
Своја симболика имаат и подароците што се носат денес. Јагленот претставува топлина, а солта претставува здравје. Храната е вообичаен подарок, колачи и црни лепчиња, но и виски.
Шкотите, исто така, одржуваат церемонии за палење на огнови, каде што луѓето парадираат додека замавнуваат огромни огнени факели, односно столбови со запалени топки што го симболизираат сонцето. На овој начин е „благословена“ следната година.
Шпанија – 12 зрна грозје за среќа
Во Шпанија е вообичаено да се јаде 12 зрна грозје – по едно за секој потег на часовникот на полноќ на 31 декември. Во исто време, секое изедено зрно претставува среќа за еден месец од следната година. Во големите градови како Мадрид и Барселона, луѓето се собираат на главните плоштади за да го јадат своето грозје и да делат кафе заедно. Ако одлучите да го направите Тенерифе ваша новогодишна дестинација, ќе наидете на истата традиција. Шпанците се многу весел народ, па може да биде многу смешно и привлечно само да се гледа како луѓето брзаат да го изедат потребниот број грозје за кратко време за да бидат среќни во текот на целата година.
Филипини – круг како паричка за просперитет
На Филипините постои традиција слична на шпанската – ритуалот на полноќ да се јаде грозје или друго тркалезно овошје (точно 12 овошја). Бидејќи веруваат дека тркалезните работи како монети носат просперитет и просперитет, Филипинците ставаат тркалезни предмети насекаде. Жените носат тафтувани фустани. Многумина со себе носат и бајка за среќа.
Интересно е што точно на полноќ филипинските деца се охрабруваат да скокаат колку што можат повисоко – за да пораснат!
Бразил – во вистински бои на долна облека
Во Бразил, но и во Еквадор, Венецуела и Боливија (обично во земјите од Централна и Јужна Америка), се верува дека носењето специјална долна облека на новогодишната ноќ носи среќа. Најпопуларните бои секако се црвената – затоа што носи љубов, но и жолтата, бидејќи привлекува пари.
Грција – симболиката на кромидот
Доколку патувате во Грција за Нова година, немојте да се изненадите од она што виси на влезните врати од домовите односно нишки од кромид. Благодарение на неговата способност да никне сам, кромидот е симбол на повторното раѓање, плодност и раст. Токму тоа е причината поради која родителите го користат за да ги тапкаат своите деца по главата на новогодишната ноќ за да ги разбудат.
Меѓутоа, ако сè не е „зачинето“ како кромидот, во Грција во првите минути од Новата година се сече посебна торта – василопита. Всушност, станува збор за колач кој според верувањето носи среќа и просперитет. Неговото име доаѓа од Свети Василиј, кој го претставува грчкиот Дедо Мраз и чиј ден се слави на 1 јануари. Грчките домаќинки ставаат паричка во тркалезна торта (обичај сличен на нашето божиќно лепче), ја сечат и ја делат на сите членови на семејството – а потоа се очекува кој ќе ја најде паричката. Како и во нашата традиција за Божиќ, паричката од василопита му носи среќа и здравје на наоѓачот во текот на целата година.
Јапонија – чинија нудли за премин од стара во Нова година
Луѓето во Јапонија ја започнуваат Новата година со јадење топла чинија тестенини. Традицијата датира од периодот Камакура и е поврзана со будистички храм кој им делел тестенини на сиромашните. Бидејќи долгите тенки тестенини се цврсти, но лесни за гризење, се верува дека нивното јадење симболизира буквално одвојување од староста. Интересно е што овие тестенини се нарекуваат тошикоши соба, по јапонската фраза тоши коши што значи „премин од една во друга година“.
Обичаите ширум светот се разликуваат од нација до нација. Сигурно е дека секоја култура има свои традиции. Некој ќе биде привлечен од азиските традиции, некој од Јужна Америка, други ќе кажат „Тенерифе Нова Година“. Каде и да славиме, можеме самите да усвоиме неколку слатки ритуали оваа новогодишна ноќ за малку повеќе среќа во 2024 година.
