Денес се навршуваат 31 година од смртта на Борко Лазески, еден од најзначајните македонски уметници, кој остави длабок и траен белег во македонската и светската уметност. Лазески е познат по своите монументални дела, кои го претставуваат духот и историјата на Македонија преку фрескосликарството, но и по своето посткубистичко истражување.
Роден на 22 октомври 1917 година во Прилеп, Борко Лазески рано го покажал својот уметнички талент. Своето образование го започнал во Скопје, но клучниот период од неговиот развој се случил во Париз, каде што студирал на Академијата за ликовни уметности и во школата на прочуениот француски уметник Андре Лот. Ова искуство значително влијаело на неговиот уметнички израз и стил, кој го карактеризирало геометризирање на формите и минимализирање на линијата, како и користење на површини за создавање на композиции.
За време на својата кариера, Лазески создаде голем број на монументални фрески, кои се дел од јавниот простор и културното наследство на Македонија. Едно од неговите најпознати дела е фреската во старата железничка станица во Скопје, која за жал беше оштетена за време на катастрофалниот земјотрес во 1963 година. Оваа фреска, со своите 225 квадратни метри, претставуваше една од најголемите уметнички творби во земјата.
Борко Лазески не само што беше мајстор на фрескосликарството, туку и голем патриот, кој преку своите дела ги прославуваше историјата и борбата на македонскиот народ. Неговите дела често го отсликуваат духот на Народноослободителната борба и други значајни историски настани, преку кои тој настојуваше уметноста да ја направи достапна за сите.
Во текот на својот живот, Лазески постојано се стремеше кон усовршување и иновации, внесувајќи модерни уметнички текови во своето творештво. Неговиот учител Андре Лот играше клучна улога во неговото формирање како уметник, поттикнувајќи го да истражува и да експериментира со нови техники и стилови.
И покрај значајниот придонес и признание што го доби за време на својот живот, делата на Борко Лазески денес се соочуваат со опасност од заборав и уништување. Голем дел од неговите фрески се оштетени или исчезнати, а потребата за нивно зачувување и реставрација останува итна задача за културните институции.
Со своето дело и посветеност, Борко Лазески останува една од најсветлите фигури во македонската уметност, инспирација за идните генерации уметници и чувар на македонската културна историја. Во сеќавање на неговото творештво, го славиме и негуваме неговото наследство, надевајќи се дека неговите дела ќе продолжат да живеат и да инспирираат.
Насловна фотографија: Живко Грозданоски
