Изминатиот викенд во една дисциплина на Скопскиот маратон истрчаа рекордни 13.440 учесници. За некого беше важно да победи, за некого беше важно да ја заврши трката, а за група луѓе беше важно маратонците да испратат порака против корупцијата
Пријавени за долга или кратка трка од пет километри, штафета или полумаратон, многу од илјадниците учесници на Скопскиот маратон поминаа необичен тест – да откријат какви се способности во борбата против корупцијата.
Ден пред трката, учесниците, но и оние кои дојдоа да дадат поддршка, направија квиз на тема „Каков шампион во антикорупција сте вие? Решив квиз со неколку едноставни прашања на темата.
,Имаше прашање што би направил ако некој од твоите пријатели те поткупи за брзо да добиеш возачка дозвола и на тоа прашање одговорив дека ќе му објаснам дека не е добро.,
,Како ќе реагираме кога ќе наидеме на корупција? Ако некој од нашите пријатели или некој друг прави корупција, каква ќе биде нашата реакција во таа ситуација, како ќе постапиме. Дали треба да му кажеме? Ајде да му кажеме да не го прави тоа, дека не е во ред, дека всушност овековечува, продолжува, започнува корупција.,
Некои учесници во маратонот велат.
Врз основа на одговорите, резултатите беа поделени во три категории – истражувачи, наставници или олеснувачи.
,Испадна дека сум учител. Ова значи дека можеби добро го разбирам концептот на корупција, што треба и што не треба и јас сум тој што ја шири свеста и ги едуцира другите. – Што мислите воопшто на темата корупција, како реагираат луѓето? – За жал, недоволно, но се надевам дека со вакви кампањи и помлади, похрабри генерации, сите ќе бидеме масовно охрабрени да известуваме со надеж дека некој ќе одговори на нив.,
,Вистински учител. Достигнавме ниво да бидеме свесни и да веруваме дека нешто мора да се направи во образованието. Свеста е помала, но мора да биде на некое различно ниво. Но, за тоа ви требаат многу центри за обука и информации за да ги направите тие промени,
,Како си помина на квизот, каков антикорупциски шампион си? – Па, во смисла да се внимава да не се направи корупција, ги охрабрувам другите да не прават ништо такво,
,Овде пишува антикорупционер. – Што значи тоа? Така, ја охрабрувам околината да не ги прави тие работи. Бидејќи не сакам, сакам никој да не го прави тоа,
,Сметам дека треба да се здружиме во антикорупциските иницијативи, бидејќи само преку искреност и транспарентност ќе можеме да го подобриме нашето општество.,
Рече дел од граѓаните.
Тестот немаше точни или погрешни одговори, па секој што го реши доби подарок.
Активностите беа дел од програмата „Граѓаните против корупцијата“ која ја спроведуваат повеќе граѓански организации со поддршка од УСАИД. Координаторката на проектот Снежана Камиловска-Траповска вели дека целта е да се намали трошењето и да се охрабрат што е можно повеќе луѓето да ги идентификуваат и пријават случаите на мито и корупција.
,На овој начин сакаме да видиме, пред сè, како тие се разбираат себеси, каков е најголемиот впечаток за тоа што можеме да очекуваме од граѓаните во иднина во борбата против корупцијата и да обезбедиме едукативни и забавни начини за да можат да направете го тоа. Разберете и што навистина значи борбата против корупцијата,
изјави Снежана Камиловска-Траповска.
Покрај анкетниот лист, граѓаните добија и информации каде можат да пријават корупција. Една од алатките за кои се едуцираа беше апликацијата React.
Во моментов, на апликацијата се достапни две опции – барања за одговорност поради услови на пожар и како се трошат парите на родителите во училиштата.
,Граѓаните сметаат дека им е навистина тешко директно да комуницираат со институциите. Сакаме да им го олесниме пристапот и затоа ги наоѓаме адресите на е-пошта на всушност одговорните поединци, го составуваме текстот врз основа на она што граѓанските организации или медиумите го нашле како проблем. Ова го составуваме како барање за одговорност или нови правила за подобрување на работата на институциите и им даваме можност на граѓаните навистина да се вклучат во борбата против корупцијата доколку мислат дека вреди, е-пошта Со само неколку кликања за испраќање,
Објаснува Миша Поповиќ од Институтот за демократија „Социетас цивилис“, „Граѓаните против корупцијата“.
Во неделата, на денот на маратонот, караванот „Граѓаните против корупцијата“ имаше точки за поддршка на тркачите. Едната, информативна, беше поставена на плоштадот во Скопје, а имаше и сопствени учесници на тимот кои симболично ја носеа пораката „До целта – до финишот, без корупција“.
,Да се обидеме на секој можен начин, дури и низ овој процес на кој многу луѓе можеби и треба да се забавуваат, да покажеме дека луѓето стојат заедно против овој социјален проблем број еден Потребно е,
„Граѓаните против корупцијата“, рече Гона Јаковлешка од МЦМС.
Маратонците ја „скршија корупцијата“ пред Министерството за правда, а втора навивачка станица беше поставена на булеварот „Трета македонска бригада“ во близина на тутунскиот комбинат.
,Овде пред нас фигуративно ја газат корупцијата, им благодариме за тоа и мојата лична порака, која е меѓу сите напишани пораки овде, ми е омилена – да бидам упорен, да ја толерираме и да ја истражувам корупцијата,
Герман Филков од Центарот за граѓански комуникации рече „Граѓаните против корупцијата“.
Пораката стигна до маратонците. Тој ја заврши својата трка и успеа да стигне до целта трчајќи брзо, а некои бавно.
