Од паметни часовници кои ги следат нашите чекори и отчукувањата на срцето, до фитнес бендови кои снимаат шеми на спиење и потрошени калории, овие уреди сега се сеприсутни. Нивната популарност е симбол на модерната опсесија со квантификација – идејата дека ако нешто не е евидентирано, тоа не се брои.
Најмалку половина од луѓето во која било просторија веројатно носат уред, како што е фитнес тракер, кој квантифицира аспекти од нивниот живот. Уредите за носење се усвојуваат со темпо што потсетува на бумот на мобилните телефони од доцните 2000-ти.
Сепак, квантификацијата на самодвижењето сè уште се бори со важно прашање: Дали овие уреди всушност можат да го евидентираат она што тврдат дека го мерат?
Професор Калби Докерти заедно со неговите колеги од Универзитетот во Даблин неодамна објавија рецензија на објавената литература за тоа дали овие уреди можат прецизно да снимаат метрика како што се пулсот, аеробниот капацитет, потрошувачката на енергија, спиењето и бројот на чекори.
На прв поглед, добиените резултати биле доста позитивни, смета проф. Докерти. Дозволувајќи одредена маргина на грешка, уредите за носење може да го мерат отчукувањата на срцето со стапка на грешка од плус или минус три проценти, во зависност од фактори како што се бојата на кожата, интензитетот на вежбање и типот на активност. Тие исто така можат прецизно да ја мерат варијабилноста на срцевиот ритам и да имаат добра чувствителност и специфичност за откривање на аритмија или проблеми со срцевиот ритам.
Покрај тоа, тие можат точно да го проценат она што е познато како кардиореспираторен фитнес, што е начинот на кој циркулаторниот и респираторниот систем ги снабдуваат мускулите со кислород за време на физичката активност. Ова може да се квантифицира со нешто наречено VO2Max, што е мерка за тоа колку кислород користи нашето тело за време на вежбањето.
Способноста на уредите за носење точно да го измерат ова е подобра кога тие предвидувања се генерираат за време на вежбање (наместо во мирување).
Во доменот на физичката активност, уредите за носење генерално го потценуваат бројот на чекори, за околу девет проценти.
Сепак, разликите се поголеми кај мерењата за потрошувачката на енергија (бројот на калории што ги согоруваме за време на вежбањето) со маргини на грешка кои се движат од минус 21,27% до 14,76%, во зависност од употребениот уред и активноста што се врши.
Резултатите не биле многу подобри ниту за спиење. Уредите за носење имаат тенденција да го преценуваат вкупното време на спиење и ефикасноста на спиењето, обично за повеќе од 10 проценти. Тие, исто така, генерално ја потценуваат латентноста на почетокот на спиењето (одложување на спиењето) и будноста. Грешките се движеле од 12 до 180%, во споредба со мерењата на златниот стандард што се користат во студиите за спиење, познати како полисомнографија.
Резултатот е дека, и покрај ветувачките можности на уредите за носење, проф. Докерти и неговите колеги наведуваат дека спроведувањето и синтетизирањето на истражување во оваа област е многу голем предизвик. Една од пречките на кои наишле беа неконзистентните методологии што се користени од различни истражувачки групи при потврдување на даден уред.
Овој недостаток на стандардизација доведува до контрадикторни резултати и го отежнува донесувањето дефинитивни заклучоци за точноста на уредот. Класичен пример од нивното истражување: една студија може да ја процени точноста на срцевиот ритам за време на интервален тренинг со висок интензитет, додека друга се фокусира на седечки активности, што доведува до спротивставени резултати кои не можат лесно да се помират.
Други прашања вклучуваат различни големини на примероци, демографија на учесници и експериментални услови – сите тие додаваат слоеви на сложеност на толкувањето на наодите.
Брзото темпо со кое се излегуваат новите уреди дополнително придонесува за гореспоменатите проблеми. Со оглед на тоа што повеќето компании следат годишен циклус на промовирање на нов производ, на истражувачите им е тешко да го следат чекорот.
Многу е веројатно дека до објавувањето на студијата, уредот што се проучува веќе ќе биде застарен, заменет со понов модел со потенцијално различни спецификации и карактеристики.
Тоа го потврдува и откритието на проф. Докерти и неговите колеги дека помалку од пет проценти од уредите за носење кои се пуштени до денес се потврдени за опсегот на физиолошки сигнали што имаат намера да ги измерат.
Бидејќи овие технологии продолжуваат да проникнуваат во различни аспекти на здравјето и начинот на живот, важно е да се пристапи кон тврдењата на производителите со здрава доза на скептицизам. Празнините во истражувањето, неконзистентните методологии и брзото темпо на издавање на нови уреди ја нагласуваат потребата за поформализиран и постандардизиран пристап за валидација на уредот.
Целта би била да се поттикне синергија на соработка помеѓу формалните тела за сертификација, академските истражувања, популарните медиумски влијатели луѓе и индустријата, за да може да се зголеми длабочината и досегот на евалуацијата на технологијата за носење.
Веќе се во тек напори да се воспостави мрежа за соработка која може да поттикне побогат, повеќеслоен дијалог кој резонира со широк опсег на засегнати страни – осигурувајќи дека уредите за носење не се само иновативни уреди, туку доверливи алатки за следење на здравјето и благосостојбата.
Извор: РТС
