На 9 мај, во изложбениот простор „Арсенале – Сале д’Арми“ во Венеција, ќе се отвори македонскиот павилјон во рамките на 19. Меѓународна изложба на архитектурата – Венециско биенале за архитектура 2025, што ќе се одржува од 10 мај до 23 ноември. Македонија ќе учествува со проектот „Strada Brutalissima“, воден под кураторство на Благоја Бајковски, кој заедно со својот тим, во кој се Ана Рафаиловска, Невенка Манчева Аџиевска, Марија Антиќ-Николова, Теа Дамјановска и Михајло Стојановски, ќе ја претстави бруталистичката архитектура на Скопје. Маја Неделковска-Брзанова и Фросина Зафировска се комесари на изложбата.
Бајковски, доцент на Архитектонскиот факултет во Скопје, веќе двапати учествувал на Венециското биенале. Неговиот проект, „Strada Brutalissima“, ги истакнува бруталистичките елементи на архитектурата на Скопје, важни за историјата на градот по земјотресот. Главната идеја е да се разбуди архитектонската интелигенција што постои во овој архитектонски стил. Улицата или „старадата“ се користи како алатка за развивање на ново архитектонско знаење.
Поставката издржува 10 бруталистички конструкции, репозиционирани во нов концепт, создавајќи „концептуална улица на знаење“. Изложбата има два главни фронта – првиот го содржи графичките биографии на објектите, на кои се илустрира нивната архитектонска комплексност. Вториот фронт ги пренесува знанията и критиките на познати архитекти, и македонски и меѓународни.
Во рамките на проектот, архитетски дисциплини од глобални и локални имиња се поканети да дадат критички осврт на скопскиот брутализам. Поставката демонстрира како колективното знаење за овој архитектонски стил може да инспирира нови форми на сѐ што се нарекува модерна архитектура.
Проектот, кој се вклопува во целокупната тема на 19. Венециско биенале „Интелигенти. Природни. Вештачки. Колективни“, курирана од Карло Рати, се организира од Националната галерија на Македонија во соработка со Архитектонскиот факултет во Скопје, поддржан од Комората на овластени архитекти и инженери и финансиски поддржан од Министерството за култура и туризам.
